काठमाडौं साउन १४
पशु सेवा विभागको पछिल्लो तथ्यांकअनुसार देशभर १० लाख ५४ हजार ५५ पशुमा लम्पी स्किन संक्रमण देखिएको छ ।
जसमध्ये सात लाख ६८ हजार ६४१ पशु निको भइसकेका छन् । तर आम मानिसमा लम्पी स्किन रोग संक्रमित पशुको दूध पिउँदा कुनै रोग सर्छ की सर्दैन भन्ने प्रश्न छ ।
पछिल्लो समय देशभर पशुहरू लम्पी स्किनबाट संक्रमित भएसँगै आम मानिसमा लम्पी स्किन रोग संक्रमित पशुले दिने दूध पिउँदा रोग सर्नसक्ने त्रास पाइन्छ । तर, लम्पी स्किन रोग संक्रमित पशुको दूध पिउँदा कुनै रोग नसर्ने पशु चिकित्सकहरू बताउँछन् ।
पशु सेवा विभागका वरिष्ठ पशु विकास अधिकृत डा.चन्द्र ढकालले लम्पी स्किन रोग लागेको पशुको दूध उमालेर खान सकिने बताएका छन् ।
उनले लम्पी स्किन रोग जुनोटीक रोग नभएको भन्दै यो रोग पशुबाट मानिसमा सर्ने रोग नभएको जानकारी दिए । आजसम्मको अध्ययनले यो रोग मान्छेमा नसरेको बताए ।
लम्पी स्किन रोग विशेष गरी गाई, भैँसी र चौँरीमा देखिने गरेको छ । डा.ढकालले भेडा, बाख्रामा लम्पी स्किन रोग अहिलेसम्म नलागेको बताए । यदि रोग लागेका पशुलाई एन्टीबायोटिक खुवाइएको छ भने औषधिको प्रयोग हुन्जेलसम्म त्यस्ता पशुले दिएको दूध नखानु नै राम्रो हुने चिकित्सकको सुझाव छ ।
डा. ढकालले भने, “लम्पी स्किन रोग जुनोटीक रोग होइन । यो पशुबाट मान्छेमा सर्ने रोग होइन । कतै पशुबाट मान्छेमा पनि सर्ने रोग हो की भन्ने प्रश्न पनि उठिरहेको छ । मान्छेलाई रोग लाग्छ की लाग्दैन भन्ने जिज्ञासा आउन सक्छ । आजसम्मको कुनैपनि अध्ययनले यो रोग मान्छेमा सरेको छैन नै भन्छ । यो पशुकै रोग हो । र, अन्य प्रजातीका पशुहरुमा पनि लागेको देखिएको छैन ।”
यस वर्ष हालसम्म लम्पी स्किन रोगका कारण मृत्यु भएका पशुको संख्या ४८ हजार १३३ रहेको पशु विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
डा. ढकालले पछिल्लो समय देशका विशेषगरी पहाडी, मध्यपहाडी र उच्च पहाडी भूभागमा रोग व्यापक रूपमा फैलिएको जानकारी दिए । दुई लाख ३७ हजार २८१ पशुमा सक्रिय संक्रमण देखिएको छ । कोसी, कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा अन्य प्रदेशको तुलनामा धेरै संक्रमण देखिएको छ ।
यसका लक्षणहरुमा छालामा घाउ नै घाउहरू देखिने, एक देखि पाँच सेन्टिमिटरसम्मका गोला गिर्खाहरू बाहिर देखिने, उच्च ज्वरो आउने, खुट्टा जोर्नी सुनिने, नाक मुखभित्र, कल्चौंडा, थुनमा घाउ हुने हुन्छ ।