– हिरालाल आचार्य ‘डायमण्ड’
चितवन, भदौ ८
देशको राजधानी काठमाडौँसँग जोड्ने मुख्य सडकका रुपमा रहेको नारायणगढ मुग्लिन सडकमा वर्षात सुरु भएसँगै पहिरो झर्ने क्रम सुरु हुन्छ । यस वर्षको वर्षातमा पनि सडकमा पटकपटक पहिरो खस्दा यात्रुहरुले सास्ती खेप्नु परेको छ ।
सडक डिभिजन कार्यालय भरतपुरको तथ्यांक अनुसार असार ६ देखि भदौ ४ सम्मको दुई महिनामा १६ दिन पहिरो खस्यो । यसबीचमा १ सय १७ घण्टा ८ मिनट सडक दुईतर्फी अवरुद्ध रह्यो । यसबीचमा सडक घन्टौँसम्म एकतर्फी मात्र सञ्चालन भएको छ ।
दैनिक करिब ११ हजार मालवाहक र यात्रुवाहक सवारीसाधन गुड्ने उक्त सडक राजधानी प्रवेश गर्ने मुख्य राजमार्ग हो । ३६ किलोमिटरमा फैलिएको सडकको दासढुंगादेखि मुग्लिनसम्म झण्डै २४ किलोमिटरमा कहाँ कतिखेर पहिरो खस्छ भन्ने कुनै टुंगो छैन । सडकमा पटकपटक पहिरो खस्दा यात्रुहरुले सास्ती खेप्नुपरेको छ । यो वर्षको तथ्यांकलाई हेरौं ।
वर्षात सुरु भएसँगै यो वर्ष कहाँकहाँ पहिरो खस्यो ? कति घण्टा अवरोध ?
असार ६ : नाम्सी पुलमा पहिरो खस्दा १ घण्टा ५५ मिनेट सडक अवरुद्ध
असार ७ : डुम्रे, रिग्दी र सिमलताल–सेतीदोभानमा पहिरो खस्दा ५ घण्टा ५० मिनेट अवरुद्ध
असार ८ : डुम्रे, रिग्दी र सिमलताल–सेतीदोभानमा पहिरो खस्दा ३ घण्टा अवरुद्ध
असार ९ : १८ किलोमा पहिरो खस्दा २ घण्टा १० मिनेट अवरुद्ध
असार ११ : १८ किलोमा पहिरो खस्दा १ घण्टा ४० मिनेट अवरुद्ध
असार १४ : तुइनखोला पुलमा पहिरो खस्दा २७ घण्टा १५ मिनेट सडक अवरुद्ध
असार १६ : तुइनखोला पुल र नाम्सीमा पहिरो खस्दा २४ घण्टा ४५ मिनेट सडक अवरुद्ध
असार १८ : तुइनखोला पुलमा पहिरो खस्दा ४ घण्टा ४५ मिनेट सडक अवरुद्ध
असार २३ : कालीखोलामा पहिरो खस्दा ९ घण्टा सडक अवरुद्ध
असार २७ : कालीखोलामा पहिरो खस्दा ४० मिनेट सडक अवरुद्ध
साउन ९ : कालीखोला र तुइनखोलामा पहिरो खस्दा १ घण्टा १० मिनेट अवरुद्ध
साउन १३ : कालीखोलामा पहिरो खस्दा ५ घण्टा ५ मिनेट अवरुद्ध
साउन १४ : कालीखोला र तुइनखोलामा पहिरो खस्दा ६ घण्टा सडक अवरुद्ध
साउन २० : जलबिरे झर्नामा १ घण्टा सडक अवरुद्ध
साउन २३ : कालीखोलामा पहिरो खस्दा ९ घण्टा सडक अवरुद्ध
भदौ ४ : टोपेखोलामा १७ घण्टा सडक अवरुद्ध
उक्त सडकमा खटिएका साईट इन्जिनियर सागर कार्कीले नारायणगढ–मुग्लिन सडकखण्डको भौगोलिक संरचना नै कमजोर रहेकाले वर्षेनी पहिरो खस्ने गरेको बताए । यसका साथै स्थानीय निकायले सडक माथिका डाँडाहरुमा जथाभावी खनेर सडक बनाउँदा पहिरो खस्ने क्रम झन् बढेको उनको भनाइ छ । यस्तै सडक विस्तार गर्दा सडक खनिएकाले पनि पहिरो जाने गरेको छ । साथै सडकखण्डमा १५ वटा नयाँ पुल बन्दै गरेका ठाउँमध्ये भित्तो काटिएका ठाउँमा पहिरो खस्न सक्ने जोखिम ठानी सावधानी अपनाइएको कार्कीले बताए ।
वर्षेनी पहिरो गइरहने यस सडकखण्डमा सयौंको सँख्यामा सवारीहरुमा क्षति हुने गरेको छ । सयौं घाइते हुने गरेका छन् । कहिले काहीँ सवारी पहिरोमै पुरिँदा मानिसको ज्यान समेत जानेको गरेको छ । एक महिना अघिमात्र माथिबाट खसेका ढुङ्गा लागेर मोटरसाइकल पल्टिनुका साथै, गाडीका सिसाहरु फुटेका थिए । केही मानिसहरु ढुङ्गा खस्दै गर्दा सवारी साधन छोडेर भाग्दै गरेका भिडियो पनि आएको थियो । त्यस यता भने सवारी साधनमा कुनै क्षति भने भएको छैन ।
०७२ मा सडक स्तरोन्नति गर्दा ३१ ठाउँमा पहिरोको जोखिम पहिचान गरी ती स्थानमा चट्टान झर्न नदिन रड गाडेर जाली लगाउनेदेखि सडक भत्किन नदिन नदीकिनारमा पाइलिङ गर्ने र आरसिसी वाल लगाउने काम गरिएको थियो । त्यति खेर ५० करोड खर्च गरेर काम गरिएको थियो । तर, अझै पहिरो नियन्त्रणमा आउन सकेको छैन । नयाँ–नयाँ ठाउँमा पनि पहिरो खस्दै गएका छन् ।
नारायणगढ–मुग्लिन सडकमध्ये ३४ किलोमिटर विश्व बैंकको ऋण सहयोगमा पाँच वर्षअघि मात्र तीन अर्ब ४० करोड खर्च गरेर दुई लेनमा स्तरोन्नति गरिएको हो । सडक स्तरोन्तीपछि झन् पहिरो खस्ने क्रम बढ्दै गएको सडक डिभिजनको तथ्यांकमा देखिन्छ ।