९ माघ, २०८०
पिसाब संक्रमण अर्थात ‘युरिनरीट्याक्ट इन्फेक्सन’ पिसाब प्रणालीको कुनै पनि भागमा हुने संक्रमण हो । पिसाब प्रणालीमा मुत्रनली, मुत्राशय र मिर्गौला पर्दछन् । धेरैजसो संक्रमण पिसाब नली, पिसाबथैली र मुत्र मार्गमा हुने गर्दछन् । पिसाब संक्रमण मिर्गौलासम्म पुग्यो भने गम्भीर स्वास्थ्य समस्या बन्न सक्छ ।
लक्षणहरु:-
भत्तभत्ती पिसाब पोल्नु, छिनछिनमा पिसाब लाग्ने, थोरै पिसाब आउने, पिसाबमा रगत जाने, तल्लो पेट भारी हुने, दुख्ने, वाकवाक लाग्ने, वान्ता हुने, ज्वरो आउने, खुलेर पिसाब नआउने, अलिअलि गर्दै पिसाब आउने ।
पिसाब संक्रमणले असर गर्ने भागहरु:-
मिर्गौला, मुत्राशय, मुत्रमार्ग
पिसाब संक्रमण भएको कसरी जाँच गर्ने ?
सबैभन्दा पहिला लक्षणहरु हेरिन्छ । लक्षणहरुबाट पनि अलिअलि थाहा हुन्छ । त्यसबाहेक पिसाबको जाँच गर्ने र पिसाबको रुटिन र कल्चर जाँच गराउनुपर्छ । रुटिनमा पिपको मात्राहरु देखिन्छ । ४८ देखि ७२ घण्टामा कल्चर गरेर हेर्दा कुन किटाणु छ स्पष्ट हुन्छ । किटाणु र किटाणुको लागि कुन औषधी दिने कल्चरले देखाउँछ । भिडियो एक्स–रे गरेर पनि हेरिन्छ । भिडियो एक्स–रे बाट किन पिसाबको संक्रमण भएको वा नभएको पत्ता लाग्छ ।
पिसाब संक्रमणको उपचार:-
यसको उपचारमा सुरुमा सबैभन्दा कमन किटाणुलाई टार्गेट गरेर किटाणु मार्न एन्टिबायोटिक दिइन्छ । पिसाब सितल बनाउने औषधी दिइन्छ । छिनछिनमा पिसाब नलाग्ने, पिसाबको चंचलता कम गर्ने औषधी सेवन गर्नुपर्छ । ज्वरो आएको छ भने सिटामोल दिने गरिन्छ । यो सबै कल्चर आउनुभन्दा अगाडिको औषधीहरु हुन् । कल्चरको रिपोर्ट आइसकेपछि कल्चरले भनेअनुसारको औषधी दिइन्छ ।
पिसाब संक्रमणको रोकथामका उपाय:-
दिनमा साढे दुईदेखि तीन लिटर पानी सेवन गर्ने, सरसफाइमा विशेष ध्यान दिने, महिलाहरुले प्रजनन अंग सफा राख्ने, लामो समय सम्म पिसाव रोकेर राख्ने बानी हटाउने, कागती र अनारजस्ता भिटामिन सी भएका रसिला फलफूलहरु खाने ।
पिसाब संक्रमणले मिर्गौला कसरी असर गर्छ ?
पिसाबथैली संक्रमण भइसकेपछि पिसाबथैलीबाट संक्रमण फैलिए पिसाबनली हुँदै मिर्गौलासम्म पुग्छ । पिसावथैलीको संक्रमणले मिर्गौलासम्म असर गर्दा मिर्गौला सुनिन्छ । मिर्गौला पनि संक्रमण हुन्छ । यसले मिर्गौलालाई ड्यामेज गर्न सक्छ । पिसाब संक्रमण मानिसहरुमा धेरै देखिन्छन् । युरोलोजीको पहिलो नम्बरको रोग भनेको नै पिसाब संक्रमण हो । यो रोग सबै उमेरको व्यक्तिमा देखा पर्छन् । (हेल्थ आवाजबाट)