चितवन, बैशाख २९
महिलामाथि हुने हिंसामा गलत भाष्य स्थापित हुने खतरा बढेको अधिकारकर्मीले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । नारायणी कला मन्दिर चितवनमा आजदेखि सुरु भएको चित्तौन कचेहेरीमा गरिएको ‘महिला माथिको हिंसाः थथार्थ र भाष्य’ विषयक छलफलमा उनीहरुले यस्तो चिन्त्ता व्यक्त गरेका हुन् ।
पत्रकार जनकराज सापकोटाले अहिले सामाजिक सञ्जाल मार्फत पीडितलाई थप पीडा पुग्ने गरि हिंसालाई गतल भाप्य बनाउन थालिएको बताउनुभयो । ‘पितृसत्ताको जालोमा महिला पनि छन् । अहिले सामाजिक सञ्जाल युटुव मार्फत महिलाहरुकै दोष हो भन्ने देखाइन्छ,’ सन्दिप लामिछाने र पल शाहको उदाहरण दिँदै सापकोटाले भन्नुभयो, ‘पीडितलाई थप पीडित बनाउन सामाजिक सञ्जालले भूमिका खेलेको छ ।’ गत आर्थिक बर्षमा ३ हजार ५ सय जनाभन्दा धैरै महिला जवरजस्तीकरणीमा परेको प्रहरीको तथ्यांकमा उल्लेख छ । त्यसमध्ये ८३ प्रतिशत बढीहिंसा घरपरिवार तथा आफन्तबाट हुने गरेको उहाँले बताउनुभयो । जवरजस्ती करणी पर्नेमा पछाडि परेका समुदाय नै रहेको उहाँले बताउनुभयो ।
निर्वाचित महिला सदस्य भएपनि आफ्नै परिवारबाट पीडित छन् । त्यसको उदाहरण हुनुहुन्छ राप्ती नगरपालिका १०की वडा सदस्य ग्यान्ती पासवान । उहाँले अझैपनि श्रीमानबाट हिंसा भोग्न बाध्य भएको सुनाउनुभयो । प्रहरीसमक्ष उजुरी दिएपनि घरमा हिंसा भइरहने बताउनुभयो ।
अधिवक्ता शशी बस्नेतले महिला माथिको हिंसाको उत्पादन परिवारबाट सुरु हुने बताउनुभयो । हिंसामा परेका महिलाले न्याय नपाएको बताउँदै बस्नेतले कानुन कार्यान्यन हुन नसकेको उहाँको भनाई छ । ‘हिंसा पीडितका लागि क्षतिपूर्ति गराउनेसम्मका कानुन छन् । अझै कार्यान्वनय हुन सकेको छैन,’ उहाँले भनुभयो । समाजशास्त्री डामना पाण्डेले नेपालको संरचना नै महिला मैत्री हुन नसकेको बताउनुभयो । संरचनागत हिंसाका कारण महिलाहरु पछाडि परेको उहाँको भनाई छ । ‘महिला माथिको हिंसाः थथार्थ र भाष्य’ विषयको सहजिकरण प्रतिमा सिलवालले गर्नुभएको थियो ।
