चितवन, २७ वैशाख-
भरतपुर महानगरपालिकामा रहेका १२२ सामुदायिक विद्यालय मध्ये आधा भन्दा बढी कमजोर छन् । जहाँ पर्याप्त दरबन्दी देखि गुणस्तरीय शौचालय सम्म छैन । विद्यालयमा दक्ष जनशक्ति नहुँदै शैक्षिक गुणस्तर बढ्न सकेको छैन । पक्की भवनसम्मको अभाव छ । कति कमजोर विद्यालयहरु यो गर्मीमा टिनको टहरामुनि विद्यार्थी पढाउन बाध्य भएका छन् । मुस्किलले चलेका कमजोर विद्यालय भरतपुर महानगरपालिकामा छायाँमा परेका छन् ।
आफ्नो आयस्रोत प्रशस्त भएका विद्यालयलाई भरतपुर महानगरपालिकाले स्कुल बस वितरण गरिरहँदा कमजोर विद्यालयले दरबन्दी पाएका छैनन् । मुस्किलले दुई÷तीन दरबन्दी लिएर माध्यमिक विद्यालय बस्न बाध्य छन् ।
एकातिर सम्पन्न मनग्यै आम्दानी भएका विद्यालयलाई स्कुल बस वितरण गर्दा त्योसँगै रहेका नजिकको अर्को विद्यालय मारमा परेका छन् । ठूला विद्यालय स्कुल बस घुमाएर साना विद्यालयबाट विद्यार्थी ओसारेपछि साना विद्यालयमा विद्यार्थी संख्या नै घट्ने देखिएको छ ।
अघिल्लो पटक ५ वटा विद्यालयलाई स्कुल बस वितरण गरेको महानगरले यसपटक घटाएर दुई वटा विद्यालयलाई मात्र वितरण गरेको छ । स्कुल बस वितरण पनि समानुपातिक ढंगबाट हुन नसकेको गुनासो छ ।
भरतपुर महानगर शैक्षिक प्रशासन महाशाखाका अधिकृत दीपक सिग्देलले २०७७÷७८ मा ५ वटा विद्यालयलाई अनुदानमा स्कुल बस वितरण गरेको बताए । उनले भने, ‘कविलास मावि, नारायणी नमुना मावि, भीमनगर मावि, लक्ष्मी मावि, प्रभात माविले स्कुल बस लगिसकेका छन् ।’ २०७८÷७९ मा स्कुल बस वितरणमा घटाइएको छ । दुई विद्यालयलाई स्कुल बस दिने त भनिएको छ, तर चुनावका कारण बसको लागि दिने बजेट निकासा भएको छैन । भरतपुर १६ को मावि ढड्डाघारी र साझापुर मावि अनुदानमा बस लिने लाइनमा बसिरहेका छन् ।
अघिल्लो पटक बस पाएका पाँच विद्यालय मध्ये कविलास माविबाहेक अरु चार वटा विद्यालय आम्दानी बढी भएको विद्यालय पर्छन् । जहाँ कि स्कुल आफैँले बस किनेर चलाउन सक्नेछ ।
आम्दानी बढी भएका विद्यालयले नै अनुदानमा स्कुल बस पाएका छन् । चितवनमै सबै भन्दा बढी आम्दानी भएको विद्यालय भित्र पर्छ, नारायणी नमूना मावि । प्रभात माविको मासिक ६० हजार जग्गा भाडामात्रै आउँछ । लक्ष्मी मावि र भीमनगर माविको पनि जग्गा पर्याप्त छ र भाडाबापत् प्रशस्त आम्दानी छ । धनी विद्यालयमा गनिएका यी नै विद्यालयले स्कुल बस पाइरहँदा गरिब विद्यालयले दरबन्दी पाएका छैनन् ।
एउटा मात्रै स्थायी दरबन्दी लिएर मावि चलिरहेको मावि शशीनगरलाई जब महिना मर्छ, तब तलब खुवाउन ऋण खोज्नुपर्ने अवस्था छ । मावि शशीनगरका प्रधानाध्यापक चिरनदास श्रेष्ठ भन्छन्, ‘माविमा एउटामात्र स्थायी दरबन्दी छ, दुई वटा अनुदान कोटा छ । अभिभावकको चन्दाको भरमा स्कुल चलाइएको छ ।’
नजिकका धनी विद्यालयले स्कुल बस पाइरहँदा जिरो आम्दानी भएको हाम्रोजस्तो विद्यालयले दरबन्दी नपाउँदा अत्यन्तै दुःख लागेको उनी बताउँछन् ।
मावि शशीनगर नजिकै रहेको भीमनगर माविले अनुदानमा भरतपुर महानगरबाट बस पाएको छ । ‘भीमनगर माविले महानगरबाट बस पायो, हाम्रो क्षेत्रबाट विद्यार्थी ओसार्छ, एकातिर हामीलाई स्कुलमा विद्यार्थीको संख्या घट्ने भन्ने डर, अर्कोतिर धनी विद्यालयले बस पाईरहँदा गरिब विद्यालयलाई दरबन्दी छैन ।’
उनका अनुसार सम्पन्न विद्यालयलाई सुविधा थप्नुभन्दा विपन्न विद्यालयलाई दरबन्दी थपे कति खुसी भइन्थ्यो ।
भरतपुर महानगर शैक्षिक प्रशासन महाशाखाका अधिकृत दीपक सिग्देल मापदण्ड बनाएर स्कुल बस वितरण गरेको बताउँछन् । धनी विद्यालयको भागमा स्कुल बस परेको हुनसक्छ, तर महानगरले प्राविधिक धार चलाएका र विज्ञान विषय चलाएका धेरै विद्यार्थी संख्या भएका विद्यालयसँग निवेदन मागेर विद्यालय छनौट गरेको उनी बताउँछन् ।
भीमनगर माविका प्रधानाध्यापक कोमलनाथ घिमिरे विद्यार्थी र विद्यालय हेरेर बस सुविधा दिनुपर्ने बताए । उनले भने, ‘दरबन्दी नपुगेका विद्यालयलाई दरबन्दी दिने, टाढाबाट विद्यार्थी आउँछन् भने त्यस्ता विद्यालयलाई यातायातको सुविधाको लागि अनुदानमा बस दिने गर्नुपर्छ । जुन विद्यालयलाई जे आवश्यक छ, त्यही किसिमको सेवासुविधा दिनुपर्छ ।’ उनका अनुसार दरबन्दी काटेर स्कुल बस दिनुपर्छ भन्ने होइन, दुबै सुविधालाई सँगसँगै लैजानुपर्छ ।
