– हिरालाल आचार्य ‘डायमण्ड’
चितवन, साउन १२ –
पूरानो मेडिकल कलेजमा उपचाररत ३२ वर्षीया महिलाको मृत्यु भएपछि मेडिकल कलेज परिसर आज दिनभर तनावग्रस्त बन्यो ।
डाक्टर तथा नर्सहरुले एउटा इन्जेक्शन लगाइदिने बित्तिकै बिरामी छटपटाउँदै मुर्छा परी केही समयमा निधन भएको बिरामीका कुरुवाले बताएपछि बिरामीका आफन्त आक्रोशित बनेका हुन् । चिकित्सक र नर्सहरुको लापरबाहीले बिरामीको मृत्यु भएको भन्दै आफन्तहरुको हुल अस्पतालको प्रशासनमा प्रवेश गरेपछि तनावको अवस्था सृजना बनेको हो । तोडफोड हुन सक्ने अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै अस्पतालमा बाक्लो संख्यामा प्रहरी समेत परिचालन गरिएको थियो ।
मृत्यु हुनेमा खैरहनी नगरपालिका वडा नम्बर १० बडगाँउकी ३२ वर्षीया शर्मिला हटुवाल उप्रेती हुन् । बिरामीकी जेठानी जानकी रिमाल उप्रेतीका अनुसार साउन ९ गते ज्वरो आएपछि उनीहरु शर्मिलालाई लिएर स्थानीय अस्पतालमा गएका थिए । स्थानीय अस्पतालले ज्वरो र पिसाब सम्बन्धी समस्या देखिएपछि भरतपुरको कलेज अफ मेडिकल साईन्सेस शिक्षण अस्पताल (पूरानो मेडिकल कलेज) मा रिफर गरेको थियो ।
९ गते अस्पताल आउँदा बिरामीलाई ज्वरो आए पनि अरु अवस्था सामान्य थियो । बिरामी बोल्ने, खाने, हिँड्ने सबै गर्दथिन । जेठानीका अनुसार अस्पतालमा रहँदा उनको अवस्था पनि सुधार हुँदै आएको थियो । ज्वरो नरोकिएकाले आइसियुमा उनको उपचार भइरहेको थियो । तर बिरामी खाने, बोल्ने, शौचालय समेत आफै एक्लै जाने गर्दथिन् ।
एउटा इन्जेक्शन लगाएपछि बिरामीले पोल्योपोल्यो भन्दै बेहोस भएर ढलेको र मुखबाट फिज निकालेको शर्मिलाकी जेठानीले बताइन् । त्यसपछि एक घण्टासम्म पनि डक्टरहरु नआएको उनले जानकारी दिइन् । यो सरासर अस्पतालको लापरबाही भएकाले अब अरुलाई पनि यस्तो नहोस् भनेर सचेत गराउन आफूहरुले तत्काल शव बुझ्न नमानेको बिरामीका आफन्तले बताएका छन् ।
शव बुझ्न नमानेपछि आज दिनभर अस्पताल प्रशासन र मृतकका आफन्तसहित स्थानीय जनप्रतिनिधिबीच वार्ता बस्यो । ४ घण्टासम्म बसेको वार्ताले एउटा सहमति निकालेपछि शव बुझ्न बिरामीका आफन्त राजी भए ।
वार्ता टोलीमा रहेका मृतककी जेठाजु नवराज उप्रेतीका अनुसार मृतकका दुई वटा बच्चा बिरामी भए स्वास्थ्य उपचार गरिदिने र १२ कक्षासम्मको शिक्षा दिलाइदिने सहमति भएको छ । बच्चाहरु १० वर्ष र ६ वर्षका दुबै छोरा हुन् । वार्ता टोलीमा शर्मिलाकी श्रीमान् पनि सहभागी थिए । अस्पतालले गल्ति नस्विकारे पनि मानवीय नाताले सहयोग गर्छाैं भनेर अस्पतालले भनेको जेठाजुले सञ्चारकर्मीहरुलाई प्रतिक्रिया दिँदै भनेका छन् । लापरबाही हो की होइन भनेर छानबिन गर्न जिल्ला प्रशासनमार्फत छानबिन समिति बनाएर अनुसन्धान गर्ने सहमति भएको उनले जानकारी दिए । सहमति पत्र नभई अहिले सबैको रोहबरमा मौखिक सहमित भएको उनको भनाइ छ ।
वार्ता भइरहेको बाहिरपट्टि १५/२० जना सञ्चारकर्मीहरु हुल बसिरहेका थिए । अस्पताल प्रशासनका तर्फबाट कसैले पनि मिडियामा बोल्न खोजेनन् । एकछिन् एकछिन् भन्दै हिँडेका अस्पताल प्रशासन र चिकित्सकहरु पछि सम्पर्क बिहिन नै भए । सञ्चारकर्मीको समूहले प्रशासनको प्रतिक्रिया लिने लामो प्रयास गर्दा पनि असफल बन्यो । हामी त्यो प्रतिक्रियाको अपेक्षामा छौं उहाँहरु आएपछि भनिदिनुहोला भन्ने खबर सुरक्षागार्ड समक्ष छाडेर सञ्चारकर्मीको टोली फर्किएको थियो । अस्पतालले अझैसम्म कुनै जवाफ दिन आवश्यक ठानेको छैन ।
यसरी सामान्य ज्वरो आएर त्यति ठूलो अस्पताल पुगेको बिरामीको मृत्यु हुँदा अस्पतालको उपचार प्रणालीमाथि नै प्रश्न गर्नु आफन्तहरुको गल्ति होइन ।
बिरामीको मृत्यु सामान्य नै हो भने अस्पतालले किन सम्झौता गर्यो ? किन क्षतिपूर्ति दिन खोज्यो ? किन पैसामा कुरा मिलायो ? के उक्त अस्पतालले आफ्नो अस्पतालमा मृत्यु भएका सबै बिरामीका आफन्तलाई क्षतिपूर्ति दिन्छ ? यदि दिँदैन भने शर्मिलाको परिवारलाई मात्र किन ? यदि अस्पतालले लापरबाही गरेको थिएन भने किन यसो गर्यो ? किन उ मिडियाबाट भाग्न खोज्यो ? यी यावत प्रश्नको जवाफ पूरानो मेडिकल कलेजको प्रशासन र चिकित्सक टोलीले दिनैपर्छ । हामी अपेक्षा गर्छाैं यी प्रश्नको जवाफ मेडिकल कलेजले दिन मान्ने छ ।
र बनाउने भनिएको छानबिन समिति गठन गरी त्यसले निकालेको प्रतिवेदन पनि सार्वजनिक गर्नुपर्छ । अस्पतालको गल्ति नै भएको भए त्यसलाई स्वीकार गरी कानुनी कारबाही भोगि आगामि दिनमा यस्ता गल्ति नगर्नतर्फ सँधै चनाखो भइरहनुपर्छ ।