– हिरालाल आचार्य ‘Diamond’
चितवन, पुष २५
भरतपुर बाइपास सडक विस्तारमा लापरबाही भएपछि निर्माण कम्पनीलाई कालोसूचीमा राख्ने तयारी थालिएको छ । कुल ४.४ किमि बाइपास सडक अन्तर्गतको केन्द्रीय बस टर्मिनलदेखि विशाल चोकसम्मको २.२ किमि सडकखण्ड विस्तारको काम सुरु भएको ६ वर्ष पुग्न लागिसक्दा पनि काम अझै सकिएको छैन ।
१३ करोड लागतमा १५ महिनामा काम सक्ने गरी ०७३ पुस १९ मा ठेक्का सम्झौता गरिएको उक्त सडक खण्डमा पाँच पटकसम्म म्याद थप भइसकेको छ । म्याद थपको अन्तिम मिति ०७९ भदौ मसान्तसम्म पनि काम नसकिएपछि सडक डिभिजनले निर्माण कम्पनी गौरी पार्वती निर्माण सेवालाई कारबाही स्वरुप हर्जना लगाउन सुरु गरेको छ ।
विभिन्न कारणले पटकपटक म्याद थप हुँदै आएकोमा पछिल्लो पटक म्याद थप गर्नुपर्ने कुनै कारण नदेखिएकाले कारबाही गर्न सुरु गरिएको सडक डिभिजन भरतपुर चितवनका सूचना अधिकारी इन्जिनियर चन्द्रेश्वर शाहले बताए । पहिलो चरणमा दैनिक ०.०५ प्रतिशत हर्जना तोकेर कारबाही सुरु गरिएको हो । जसअनुसार दैनिक ५७ हजार रुपैयाँ हर्जना पर्दछ ।
हर्जना तिर्नुपर्ने भएपछि निर्माण कम्पनीले लामो समयदेखि अड्किएको काम सुरु गरेको छ । निर्माण कम्पनीले १० प्रतिशतसम्म हर्जना तिरिसक्दा पनि काम नसके ठेक्का सम्झौता रद्द गरेर कालोसूचीमा राख्ने व्यवस्था खरिद ऐनमा रहेको छ । सोही अनुसार अघि बढ्ने तयारी सडक डिभिजनको छ ।
सडक डिभिजनका अनुसार हाल ९१ प्रतिशत काम सम्पन्न भएको छ । सडकमा नयाँ पिच गरिएको भए पनि कतै खाल्डाखुल्डी छन्, कतै खाल्डा खुल्डी टालिएको छ भने कतै सडक नै भाँसिएको छ ।
४.४ किमि सडकलाई विस्तार गरी ६ लेन बनाउन लागिएको हो । दुई वटा खण्ड बनाएर काम हुँदै छ । बसपार्कदेखि विशालचोक पहिलो खण्ड हो भने विशाल चोकदेखि आँपटारीसम्मको दोश्रो खण्ड । दोश्रो खण्ड विस्तारको काम रायमाझी पशुपति जेभी निर्माण कम्पनीले गर्दै छ । २०७७ असार २६ गते २६ करोड लागतमा ०७८ फागुनमा काम सक्ने गरी सम्झौता गरिएको उक्त खण्डमा एकपटक म्याद थप भइसकेको छ । हालसम्म ३१ प्रतिशत मात्र काम सम्पन्न भएको छ ।
सडकमा लगाइएको ठेक्का प्रक्रिया गञ्जागोल छ । पहिलो खण्डमा ४ लेन सम्मको काम गर्न गौरीपार्वतीलाई जिम्मा दिइएको हो । पहिलो खण्डको सर्भिस लेन दोश्रो खण्डमा काम गरिरहेको रायमाझी पशुपतिले बनाउनुपर्ने छ । छोटो सडकमा पनि दुई निर्माण कम्पनी हुँदा काम झनै लथालिंग बनेको देखिन्छ । पटकपटक डिजाइन परिवर्तन गर्दा यस्तो समस्या देखिएको हो ।
बाइपास सडक भएर यात्रा गर्ने यात्रु, सवारी चालक, व्यावसायी र स्थानीयले लामो समयदेखि सास्ती खेप्नुपरेको गुनासो गरेका छन् ।
स्थानीयले पटकपटक सडकमा धर्ना बसेर सडकको काम छिटो गर्न माग गर्दै आएका थिए । जति गरेपनि सडकको अवस्था उस्तै रहेको स्थानीय कृष्ण नेपालीको गुनासो छ । सडक छेउमै घर भएकाहरुको परिवारमा धुलोका कारण सबै जसो बिरामी पर्ने गरेको स्थानीय भगवती सुवेदीले बताइन् ।
सडकमा चालकहरुलाई सवारी साधन चलाउन पनि गाह्रो पर्ने गरेको छ । साँघुरो सडक र त्यसमाथिको खाल्डाखुल्डीले दुर्घटनाको जोखिम उच्च रहेको अटो चालक ठाकुर बरुवाल बताउँछन् ।
दैनिक त्यही सडकमा पैदल यात्रा गरी विद्यालय पुग्ने विद्यार्थीहरुलाई सडकको विजोक अवस्थाले झनै दुःख दिएको छ । विद्यार्थी दिपा बस्नेतले सडक नबन्दा आफूहरुलाई विद्यालय जान ढिलो हुने गरेको गुनासो गरिन् । विद्यार्थी निरु श्रेष्ठले धुलोका कारण आँखामा समस्या आउने गरेको बताइन् ।
सडक छेउमा व्यावसाय सञ्चालन गर्नेहरुको व्यापार पनि सडककै कारण घट्दै गएको छ । लामो समयसम्म सडक अलपत्र हुँदा आफूहरु मर्कामा परेको व्यावसायीहरुको गुनासो छ । योक्ता सिरक डसना तथा पर्दा कार्पेट पसलकी सत्या बस्ताकोटीले बाटो बिग्रेका कारण ग्राहकरु पसलमा नआउने गरेको बताइन् । बाटैबाट पसललाई हेरेर फर्किने गरेको उनको गुनसो छ । खाजा घर सञ्चालन गर्दै आएका व्यावसायी सुरेन्द्र देवकोटाले धुलोको कारण ग्राहकहरु घट्दै गएको दुखेसो सुनाए ।